5 zł Nike 1928

[popstar]

Ktoś kiedyś napisał , że nie ma zdjęć NIKE wybitych w mennicy Warszawskiej z okresu.
Monety puszczono w obieg końcem lipca 1929 ich zdjęcie zostało przedstawione w The Numismatcs w nr 12 z 1929 roku

Natomiast niklowe złotówki przedstawiono w nr 11 z 1929 roku.

POP STAR

[mmz]

Ten "ktoś" uważa, że Nike ze znakiem były dopiero w listopadzie 1929. Dlaczego Mennicy Warszawskiej? Bo ma znak? To mennica London

PS. Zagranica znała Nike ze znakiem, a Polska nie? Wot zagłostka.

[popstar]

Jak już pisałem 5-ciozłotówki wprowadzono do obiegu dopiero na przełomie lipca i sierpnia 1929.
Amerykańskie czasopismo numizmatyczne informowało na swoich łamach o nowych monetach wypuszczanych w różnych krajach.
Monetę może dostali od Dewey'a gdyż w innym miejscu opisują , że to Dewey doprowadził do emisji srebrnych pięciozłotówek podobnie jak uczynił to wcześniej w USA>
Nie widzę tu nic zagadkowego.

Bardziej ciekawa jest sprawa 5 zł konstytucja.
Po pierwsze w Zapiskach Numizmatycznych nr 3 z 1925 roku jest list mówiący o sporych nakładzie 5-ciozłotówek , rozważania o tym czy powinno się ten nakład przetopić czy jednak wypuścić po wyższej cenie od wartości nominału do sprzedaży. To raz

W marcu 1928 gazety donosiły o sprzedaży jakiejś pięciozłotówki.
Wiadomości N-A tom XII z 1930 podaje za mennicą: Komunikat Mennicy Państwowej
i tam poza monetami obiegowymi wybitymi w roku 1928 podają również jakie monety próbne wybito od 1.1.1928 do 1.1.1929

nr 4. moneta 5-cio złotowa wzór Lewandowskiego 1925, srebro stempel wypukły
nr 5 -"- -"- stempel płaski

Natomiast The Numismatics w numerze ze stycnia 1929 podaje informacje o niepublikowanych jeszcze ostatnich emisjach w Europie m.in. 5ciozłotówka datowana na 1925

Dodano po 57 minutach 9 sekundach:
Jeszcze zrobiłem scan strony z WNA

[mmz]

Jak już pisałem 5-ciozłotówki wprowadzono do obiegu dopiero na przełomie lipca i sierpnia 1929.
...

A może ja pisałem, a Ty przeczytałeś i powieliiłeś? ... ale zgodzę się, że prasa polska informowała, lecz tylko o monetach bez znaku w liczbie 5.000.000 sztuk. Ciekawe, że za chwilę informowano o wyparowaniu monet z rynku, że niby chlopi (do niedawna panszczyźniani) monety z rynku wybrali. Wszytkie na raz, do wora, a wór do jeziora. Bo... numerek z prostytutką był od 50 groszy, a wniesienie wiadra na 4 piętro (Warszawa, bo nie wiadomo dlaczego dopiero od piątego piętra była winda) za 1 grosz.

I przypomnij ile kosztowała nike robocizna + materiał? ... 1,80 złotego? A może mniej? Przy cenie 40 złotych za 1kg Ag800 (01'33), to jedna nike była warta w skupie 0,43 złotego. Interes życia. I najlepsze, nikt nie skupował Ag750. Dziwne? A chlopi zbierali Nike z rynku? Chyba z winy sanacyjnej edukacji, musiała być matma na bakier z rozumem. Konstytucji nie kupowali, bo nie wiedzieli gdzie pojechać, a ze Lwowa Chomiński, Miękicki też nie wyczóli okazji. Frajerzy. Mogli chłopi kupić zapałki, nie kupili, mógł Miękicki kupić fiata, nie kupił.

[popstar]

Nie możemy tego tematu wałkować, jednak pewnym było , że po wielu latach papierowych pięciozłotówek, srebrne cieszyły się powodzeniem i dawały wrażenie większej wartości dlatego znikały z rynku tak się działo jednak z pierwszymi milionami sztuk, później były w obiegu. I taka sytuacja z monetami srebrnymi i złotymi była nie tylko w Polsce.

Co do monet ze znakiem i bez znaku to poszły w obieg równolegle i na łamach prasy uspakajano , że zarówno z kropeczką (czyli znakiem) jak i bez kropeczki są obie prawdziwe.

Po przejrzeniu wszystkich sprawozdań dyrektora mennic amerykańskich nigdzie nie znalazłem wzmianki o biciu 5-złotówek dla Polski przez Londyn natomiast w raportach belgijskich są pełne dane i suma z dwóch lat wynosi dokładnie 10 mln szt.

Londyn dostarczał tylko krążki również dla Belgii wykonane ze srebra z wycofanych franków belgijskich.
Pozdrawiam
POP STAR

[popstar]

Dużo zamieszania w sprawie ilości bitych monet w okresie międzywojennym wniósł sam Władysław Terlecki.
Przed wojna nie było oficjalnych danych co do bitych ilości, poza sprawozdaniami mennicy, komunikaty mennicy informowały tylko o nominałach i typach monet.
Zakładam , że W. Terlecki zbyt pobieżnie podszedł do tematu w swoim katalogu publikowanym w roku 1959 na łamach Wiadomości Numizmatyczno Archeloogicznych katalog bez cen lecz z punktami

I tak np. monety 2 zł

nr 179 : rocznik 1936 2 zł Piłsudski podaje nakład 25 tys. egzemplarzy - ilość punktów : 5,5
nr 180: rocznik 1936 2 zł okręt trzymasztowy nakład 50 tys egzemplarzy - ilość punktów : 4,0


przy monetach NIKE przyjął całkowity nakład w ilości 22,76 mln szt w następującym podziale
nr 103 : 1928 znak mennicy - 1,56 mln egz. ilość pkt.: 3,0
nr 104 : 1928 Belgia - 5,7 mln egz. ilość pkt.: 1,5
nr 104 : 1928 Anglia - 4,3 mln egz. ilość pkt.: 1,5
nr 115 : 1930 znak mennicy - 5,9 mln egz. ilość pkt: 2,0
nr 122 : 1931 znak mennicy - 2,2 mln egz. ilość pkt: 2,0
nr 128 : 1932 znak mennicy - 3,1 mln egz. ilość pkt. 2,0

Dzisiaj na podstawie raportów przesyłanych do ameryki wiemy , że Belgia wykonała nakład 10 mln egzemplarzy
według sprawozdania US Mint wybiła w roku
1929 - 5,49 mln egz.
1930 - 4,51 mln egz.

W swojej książce Mennica Warszawska , która została wydana 3 lata po jego śmierci pewne dane są już sprostowane i np. łączna ilość NIKE to 26,7 mln egz. a wybitych po 31.03.1932 to 104 tys szt. zakłada się , że z datą 1932.

POP STAR

[mmz]

Wg Tadeusza Kałkowskiego wybito 11.506.000 sztuk nike z... Angli, Belgii i Warszawy.

[popstar]

Wg Tadeusza Kałkowskiego wybito 11.506.000 sztuk nike z... Angli, Belgii i Warszawy.

Rozumiem, ale były to błędne założenia i nie prawdziwe dane tak jak u Terleckiego.
Ostatecznie mennica podaje , że zakupiono 10 mln. szt monet a raporty US-Mint pochodzące z trzech źródeł:
Anglia nie raportuje dostaw do Polski a więc - 0 egz. ( a podaje ilości wykonane dla Łotwy, Gwatemali, Grecji oraz do różnych swoich kolonii)
Belgia podaje wyprodukowanie 1929 - 5,49mln oraz 1930 - 4,51mln razem 10 mln egzemplarzy
Polska podaje dostawy z Belgii 1929 - 3,15 mln egz. oraz 1930 - 6,85 egz.

Z raportów mennicy wynika, że 5 zł wybito łącznie z zagranicą 26,704 mln egz.
Jestem pewny, że 23 mln egz. to był rocznik 1928 (13 mln +10 mln)
Natomiast pozostałe 3,704 mln szt to wiemy , że 1 mln to sztandar a 2,704 mln roczniki 1930, 1931. 1932
według mojej oceny odpowiednio
2.000.000 szt.
600.000 szt.
104.000 szt.

Mennica, Dewey podają zakup krążków w Anglii a raport US Mint o przetopieniu franków Belgijskich i wydaje mi się , że to również wykonała Anglia i prawdopodobnie wykonała z tego srebra krążki dla Belgii z których bito NIKE. Czy w kooperacji wykonała dla Belgów część monet nigdzie nie ma śladu a wyraźnie Belgowie raportują bicie dla Polski.

Pozdrawiam
POP STAR

[mmz]

Fizyczne mennica nie mogła wybić 1.000.000 sztuk Sztandarów (pomimo informacji w Komunikacie MP). W grudniu 1930 rozpoczęto bicie, a w styczniu 1931 już zaczęto wycofywać monety jako "buble". Nakład całkowity nie jest większy niż Sobieskiego, czy Traugutta. Lepszy stan zachowanych monet Sztandaru niż Nike też wskazuje na wczesne wycofanie monet Sztandaru zaraz po ich wprowadzeniu, czyli, że przestały być środkiem płatniczym. Brak falsyfikatów z epoki Sztandarów, czyli nie było ich w powszechnym obiegu. Nawet Sobieskiego fałszowano (przynajmniej w prasie jest o tym).

[popstar]

W planie stabilizacyjnym pod koniec 1927 ustalono bicie 28 mln szt srebrnych pięciozłotówek na kwotę 140 mln zł służące do wymiany połowy biletów emitowanych przez Skarb.
Na ten cel przeznaczono z pożyczki stabilizacyjnej 90 mln złotych, które zostały zdeponowany na odpowiednim koncie.
Dlatego już pod koniec 1927 roku (listopad) był w Polsce z wizytą dyrektor Royal Mint z ofertą ostatecznie na srebro, gdyż Polska chciała bić monety w swojej mennicy.

W pierwszej połowie 1928 roku ceny srebra zwyżkowały, najbardziej w maju 1928 dlatego jak zapisano w sprawozdaniu międzyministerialnym za rok 1928:

"Znaczna zwyżka cen srebra jaka miała miejsce w maju 1928 odroczyła na pewien czas sprawę tego zakupu.
Dopiero w jesieni kiedy nastąpiło uspokojenie rynku transakcja została dokonana. W listopadzie [1928] został zawarty kontrakt z Mennicą Belgijską, która zobowiązała się według stałych cen dostarczyć skarbowi 5 mln gotowych monet oraz 5 mln szt krążków monetarnych [z demonetyzacji franków belgijskich]"

W 1928 mennica rozpoczęła reorganizacji produkcji, próby, przygotowania stempli etc. oraz seryjne próby bicia na srebrze i stemplach posiadanych czyli 5 zł 1925 konstytucja kilku tysięcy sztuk, których ilość ??? ok 2.000 szt zaoferowano w marcu 1928 na rynku numizmatycznym z przeznaczeniem na fundusz GN).

W połowie 1928 roku wycofano 10.000.000 szt monet jednozłotowych, srebro z tych monet wraz z zapasem zakupionym przez Skarb od Banku Polskiego wynoszące ok 24 tony czystego kruszcu przerabiano następnie na około 5 mln monet.

W roku 1928 mennica wybiła jednak tylko 64.000 szt NIKE, dlatego w lutym 1929 podpisano kolejny kontrakt na dostawę dalszych krążków (wąskie gardło produkcja krążków) z mennicą Angielską w ilości 5 mln szt.

W ten sposób zabezpieczono i zakupiono srebro na 20 mln szt. NIKE.

Srebro na kolejne 8 mln szt NIKE postanowiono pozyskać z dalszej demonetyzacji srebrnych monet. W związku z tym wyliczono , że zostanie zaoszczędzonych 23 mln zł, które przeniesiono z konta zakupu srebra na konto inwestycyjne, w ten sposób konto zakupu srebra zredukowano z 90 mln zł do 67 mln zł.

A więc zaplanowano pozyskanie srebra z dalszego wycofania złotówek srebrnych oraz dwuzłotówek , które miały zostać zastąpione dwuzłotówkami o niższej próbie (500).

W roku 1929 zmieniono kontrakt z mennicą Belgijską , która zamiast dostawy 5 mln monet i 5 mln krążków miała dostarczyć 10 mln gotowych monet.

W pierwszym kwartale 1929 roku mennica przyśpieszyła bicie monet wybito ich:
1.496.000 szt co wraz monetami wybitymi w 1928 dało sumę 1.560.000 szt. taką ilością zakończył się rok gospodarczy mennicy 1928/1929.

Do lipca 1929 Mennica zakończyła bicie pierwszego zamówienia opiewającego na 5 mln szt. oraz otrzymała z Belgii 3.15 mln szt. Łącznie 8.15 mln szt.
MS postanowiło puścić do obiegu końcem lipca 1929 pięciozłotówki oraz niklowe złotówki w obieg.

Po dwutygodniowej przerwie w Mennicy w lipcu 1929 finalizacja remontu i przezbrojenia wymagająca wygaszenia produkcji wznowiono bicie, w mennicy warszawskiej wybito do końca 1929 roku łącznie 9,07 mln szt.

W roku 1930 Mennica Belgijska dostarczyła 6.85 mln szt natomiast Mennica Warszawska zakończyła drugie zamówienie Skarbu na 5 mln szt. dobijając 930 tys szt.
Łącznie zatem zostało wybitych 20 mln szt.
Jak się okazało wycofanie złotówek z runku spowolniło natomiast przebicie dwuzłotówek w związku z brakiem know how nie doszło do skutku.

Skarb dokupił trochę srebra część doszła z wycofanych złotówek z których wybito 3 mln rocznika 1928.

W kwietniu odbyło się spotkanie organizatorów 100 rocznicy obchodów rozpoczęto dyskusję nad monetą pamiątkową, którą miała wykonać mennica. Mennica przygotowała zatem NIKE 1930, której wybito około 2 miliony egzemplarzy.
Koncepcja jednak została zmieniona i awers monety miał być związany 100 rocznicą Powstania, zorganizowano więc na szybko konkurs zamknięty, błyskawicznie rozstrzygnięty, w listopadzie 1930 rozporządzenie MS, w trakcie obchodów wypuszczono nakład próbny (stempel głęboki) od końca grudnia bicie seryjne 3.000.000 szt w miarę pozyskiwania srebra.
Nakład jednak zatrzymano na ilości 1 mln szt. dlaczego to inny wątek.

Pozostało do wybicia jeszcze 2 mln egzemplarzy, z tego wybito tylko 704.000 szt. jeżeli NIKE 1932 - wybito w ilości 104.000 szt zostaje nam na rocznik 1931 tylko 600.000 szt.
Zmiana wielkości monet zatrzymała bicie, wprowadzono nowe wzory oraz pozwolono skarbowi wypuścić monetę zdawkową o nominale 10 zł, wycofano bilety bankowe 10 zł. Dzięki tej operacji skarb mógł zyskać około 50 mln zł , a Bank zmniejszyć zapas złota służący za podkład 10 złotówek, i wypłacić dywidendę Skarbowi, pieniądze te w roku 1932 były Rządowi bezwzględnie potrzebne.

Pozdrawiam

POP STAR

[mmz]

Skoro mennica nie mogła fizycznie wybić Sztandaru o nakładzie 1.000.000, należy założyć, że 1.000.000 to łączny nakład Sztandaru oraz Nike 1930, która jest hybrydą Sztandaru (awers) i Nike 1928 (rewers). Wybite do kwietnia 1931.

[popstar]

Fizyczne mennica nie mogła wybić 1.000.000 sztuk Sztandarów (pomimo informacji w Komunikacie MP). W grudniu 1930 rozpoczęto bicie, a w styczniu 1931 już zaczęto wycofywać monety jako "buble". Nakład całkowity nie jest większy niż Sobieskiego, czy Traugutta. Lepszy stan zachowanych monet Sztandaru niż Nike też wskazuje na wczesne wycofanie monet Sztandaru zaraz po ich wprowadzeniu, czyli, że przestały być środkiem płatniczym. Brak falsyfikatów z epoki Sztandarów, czyli nie było ich w powszechnym obiegu. Nawet Sobieskiego fałszowano (przynajmniej w prasie jest o tym).

Sztandar był w obiegu jednak jego większa część nie opuściła skarbca emisyjnego, w którym leżał jako rezerwa. W styczniu i lutym 1931 mennica swobodnie mogła bić 500 tys. szt miesięcznie. Jest bardzo dużo wzmianek z epoki z ofertami sprzedaży w obiegu społecznym czyli nie był łatwo dostępny jednak sporo ludzi go posiadało.

Dodano po 15 minutach 23 sekundach:
W sprawozdaniu mennicy jest podana ilość wykonanego sztandaru, jak się wczytamy w treść to jest tam odrobinę satysfakcji , że za bubel odpowiedzialne jest ministerstwo a nie mennica.
to kopia tekstu ze sprawozdania:

Monety jubileuszowe, wybite stosownie
do decyzji P. Ministra Skarbu,
według projektu prof. W. Jastrzębowskiego,
wypuszczono do obiegu w liczbie
1.000.000 sztuk.

[mmz]

Rozumiem, że może nie być zdjęć z epoki (lipiec 1929) monety 5 złotych 1928, choć to trochę dziwne, ale brak nawet zdjęcia modelu gipsowego?

[popstar]

NIKE rocznik 1930 nie rozpoczęto bić od tak z kaprysu gdyż największa część nakładu z datą 1928 powstała w roku 1929 oraz w roku 1930.
Jedynym sensownym wytłumaczeniem jest właśnie ustalenie , że w związku z obchodami rocznicy powstania oprócz medali wybije się monetę pamiątkowa.

Najtańszym i najszybszym sposobem było zaadaptowanie 5 zł NIKE - krocząca Bogini Zwycięstwa w ten sposób, że zmieniono datę z 1928 na 1930.

Rozmach przygotowań przyjął znacząco na sile i eskalował, że postanowiono w ministerstwie skarbu dopasować rewers monety do przygotowanych już wcześniej stempli , z których bito pierwszą wersję monety pamiątkowej.
W konkursie zamkniętym z września uczestniczyło 3 artystów (Aumiller kierownik, Profesorowie Jastrzęmbowski i Breyer), rozstrzygnięto w październiku i nagrodzono po połowie premią prace dwóch artystów Jastrzębowskiegon i Breyera.

[mmz]

Nike 1930 to wynik blamażu ze Sztandarem, inaczej nigdy by nie powstała, później za ciosem Nike 1931 i Nike 1932 tylko zestawy rocznikowe (104.000 Nike 1932? bez przesady)

Sztandar bił Wiedeń, a Nike 1930 może MP, ale równie dobrze Wiedeń w ramach ... reklamacji